Mikrovasküler Anjinada Semptom Yükünde Santral Duyarlılığın Etkisi: Kesitsel Olgu‑Kontrol Çalışması

AMAÇ
Obstrüktif olmayan koroner arterlerle seyreden iskeminin (INOCA) bir fenotipi olan mikrovasküler anjina (MVA), epikardiyal damarlar normal görünse bile göğüs ağrısına yol açabilir. Santral duyarlılık (SD) semptomları artırabilir; ancak doğrulanmış MVA’da büyüklüğü net değildir.

YÖNTEM
Tek merkezli, kesitsel bir çalışma yürütüldü. Koroner anjiyografi planlanan MVA’lı yetişkinler ve yaş cinsiyet uyumlu sağlıklı gönüllüler Santral Duyarlılık Envanteri’ni (SDE), Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği’ni (HAD) ve göğüs ağrısı anketlerini doldurdu. MVA tanısı, ≤ %50 epikardiyal darlık ile birlikte objektif iskemi kanıtını gerektirdi. Birincil sonlanım ortalama SDE skoru farkıydı; ikincil sonlanımlar SDE ≥ 40 prevalansı ile SDE’nin anjina ölçütleri ve HAD alt skorlarıyla korelasyonlarıydı.

BULGULAR
Toplam 200 katılımcı dâhil edildi; 138’i (%69) erkekti; ortalama yaş 61 ± 11 yıldı. Ortalama SDE A skoru MVA’da kontrollere göre daha yüksekti (43 ± 15’e karşı 19 ± 11; p < 0,001); klinik olarak anlamlı SD daha sıktı (%62’ye karşı %10). MVA grubunda SDE, göğüs ağrısı şiddeti (r = 0,58), haftalık atak sıklığı (r = 0,46), HAD Anksiyete (r = 0,51) ve HAD Depresyon (r = 0,44) ile ilişkiliydi (tümü p < 0,001). Ayarlı modellerde SDE’deki her 10 puanlık artış, ağrı puanında 0,47 standart sapma artışla ilişkiliydi (β = 0,47; %95 GA 0,29–0,64; p < 0,001); model ağrı puanı varyansının %39’unu açıkladı (R² = 0,39).

SONUÇ
SD, MVA’da yüksek prevalanslıdır ve anjina yüküyle güçlü biçimde ilişkilidir; bu durum semptom oluşumunda kalp beyin ekseninin katkısını destekler. Santral ağrı amplifikasyonunu azaltan müdahaleler, standart antiiskemik tedavinin ötesinde anlamlı yarar sağlayabilir.