Frontal QRS-T Açısının Hemodiyaliz Hastalarında Uzun Dönem Mortaliteyi Öngörmedeki Prognostik Değeri

AMAÇ
Elektrokardiyogram (EKG), kardiyak morbidite ve mortalite riskinin değerlendirilmesinde maliyet etkin, hızlı ve noninvaziv bir yöntemdir. Frontal QRS-T açısı, ventriküler repolarizasyonun önemli belirteçlerinden biridir. Bu çalışmada, hemodiyaliz hastalarında frontal QRS-T açısının 7 yıllık takip sürecinde mortaliteyi öngörüp öngöremeyeceği araştırılmıştır.

YÖNTEM
Çalışmaya 110 hemodiyaliz hastası dahil edilmiştir. Geniş frontal QRS-T açısı, >90° olarak tanımlanmıştır. Hastalar QRS-T açısının genişliğine ve ölüm durumuna göre iki farklı grupta değerlendirilmiştir. Ölçülebilir EKG parametreleri arasında QRS aksı, T dalga aksı, TP/QT oranı, fragmented QRS, TPe/QTc oranı ve frontal QRS-T açısı yer almıştır. Frontal QRS-T açısı, frontal düzlemdeki QRS ve T vektörleri arasındaki mutlak açı farkı olarak tanımlanmıştır.

BULGULAR
Hastaların 37’sinde (%34) geniş frontal QRS-T açısı saptanmıştır. Geniş QRS-T açısına sahip ve hayatını kaybeden grupta ortalama yaş daha yüksekti. Ayrıca, mortalite grubunda ejeksiyon fraksiyonu daha düşük saptanmıştır. Frontal QRS-T açısı, mortalite grubunda anlamlı olarak daha geniş bulunmuştur (94 [31-113] vs. 33 [16-80], p<0,001). Tek - çok değişkenli lojistik regresyon analizlerinde, geniş açılı grupta yer almak mortalite riskini artırmıştır (OR: 8,08; GA: 2,75–23,74; p<0,001). Benzer şekilde, fragmented QRS varlığı da mortalite ile ilişkili saptanmıştır (OR: 11,25; GA: 2,98–42,49; p<0,001).

SONUÇ
Bulgularımız, frontal QRS-T açısının ejeksiyon fraksiyonundan bağımsız olarak hemodiyaliz hastalarında mortaliteyi öngörmede bağımsız bir prognostik gösterge olduğunu ortaya koymaktadır. Bu açıdan, frontal QRS-T açısının kardiyovasküler risk değerlendirme sürecine entegre edilmesi, bu kırılgan hasta grubunda daha etkili risk yönetimi stratejileri geliştirilmesine fayda sağlayabilir.