Strain-Tabanlı Ekokardiyografik Değerlendirme: Normal Gebelikte Miyokardiyal Adaptasyon ve Fizyolojik Yeniden Yapılanmaya İlişkin Bulgular

Amaç: Gebelik ve erken postpartum dönemde biventriküler diyastolik fonksiyon ile miyokardiyal deformasyon değişikliklerini doku Doppler görüntüleme (TDI), speckle-tracking ekokardiyografi (STE) ve rotasyonel mekanikler kullanarak değerlendirmek.

Yöntem: Bu prospektif gözlemsel çalışmaya, tekil gebeliği olan 65 sağlıklı ve normotansif kadın dahil edildi. Ekokardiyografik incelemeler dört standart zaman noktasında gerçekleştirildi: birinci trimester (10–12 hafta), ikinci trimester (20–24 hafta), üçüncü trimester (36–38 hafta) ve erken postpartum dönem (doğumdan 6–12 hafta sonra). Kapsamlı değerlendirme; konvansiyonel Doppler, TDI parametreleri, longitudinal strain hızları, atriyal strain ve sol ventrikül (LV) twist mekaniklerini içermekteydi.

Bulgular: Gebelik süresince kardiyak debi ve ventrikül hacimleri kademeli olarak artarken, diyastolik indeksler ve atriyal fonksiyonlarda belirgin düşüşler izlendi. LV ejeksiyon fraksiyonu korunmuş olmasına rağmen erken diyastolik strain hızı %19 azaldı (1.59→1.29 s⁻¹, p<.001), lateral Em hızı %20 düştü ve global LV twist %20 azaldı (17.8°→14.2°, p=.002). Mitral E/A oranı kademeli olarak azalırken, deselerasyon zamanı postpartum dönemde de uzamış kaldı (203→243 ms, p<.001). Atriyal strain analizinde odacığa özgü farklılıklar görüldü: sol atriyal conduit strain postpartum normale yakın seyrederken, sağ atriyal parametrelerde toparlanma belirgin olarak daha yavaş seyretti. Bu bulgular, diyastolik ve torsiyonel mekaniklerin 6–12 hafta içinde tamamen düzelmediğini ve sağlıklı gebeliklerde bile toparlanma sürecinin heterojen seyrettiğini göstermektedir.

Sonuç: Sağlıklı kadınlarda gebeliğe bağlı miyokardiyal adaptasyon, erken postpartum dönemde de sürebilen progresif diyastolik ve deformasyon değişikliklerini içermektedir. Fizyolojik yeniden yapılanmaya rağmen gözlenen subklinik değişiklikler, düşük riskli popülasyonlarda bile kardiyak fonksiyonların uzunlamasına takibinin değerli olabileceğini düşündürmektedir. İleri ekokardiyografik yöntemler, erken tanıya katkı sağlayabilir ve gebelikle ilişkili kardiyak adaptasyonda daha hassas risk sınıflamasına destek olabilir.

Anahtar Kelimeler: Diyastolik fonksiyon, sol ventrikül bükülmesi, miyokardiyal adaptasyon, postpartum iyileşme, gebelik, speckle-tracking ekokardiyografi, strain hızı