Malnütrisyonlu Çocuklarda Kardiyak Fonksiyonlar ve Sol Ventrikül Kütlesinin Ekokardiyografik Olarak Değerlendirilmesi

Çalışmamızda yaşları 2 ay ile 2 yaş arasında değişen 15 kız, 15 erkek toplam 30 malnütrisyonlu hasta (4 kwashiorkor, 7 marasmik kwashiorkor, 19 marasmus), kalp kütlesindeki, kalbin sistolik ve diyastolik fonksiyonlarındaki değişiklikleri saptamak amacıyla ekokardiyografik olarak değerlendirildi ve yaş uyumlu 17 sağlıklı çocuğun bulguları ile karşılaştırıldı. Malnütrisyonlu ve kontrol grupları karşılaştırıldıklarında; malnütrisyonlu grupta kalp kütlesinin azaldığı (14.5±0.9 vs 19.8±1.1, P<0.05), ancak; kalp kütle/vücut yüzeyi oranının kontrol grubundan farklılık göstermediği (52±1.6 vs 53.9±1 .9, P>0.05 ), kalp kütlesindeki azalmanın vücut kütlesindeki azalma ile orantılı olduğu saptandı. Malnütrisyonlu grupta interventriküler septum ve sol ventrikül arka duvar kalınlığı azalmış olarak bulundu. Sol ventrikül kütlesi, septum ve arka duvar kalınlığındaki azalma kwashiorkorlu hastalarda en belirgindi. Kalp debisi malnütrisyonlu grupta kontrol grubuna göre azalmış olarak bulundu (1.6±0.09 vs 2.1±0.18, p<0.05). Kalp debisinin vücut yüzeyine oranını ifade eden kardiyak inedeksin ise malnütrisyonlu grup ile kontrol grubunda farklı olmadığı saptandı (5.9±0.2 vs 5.7±0.3, p>0.05). Sol ventrikül sistolik fonksiyonlarını gösteren en önemli parametrelerden olan ejeksiyon fraksiyonu ve fraksiyonel kısalma, diyastol sonu ve sistol sonu volümler malnütrisyonlu hastalar ve kontrol grubu arasında farklılık göstermemesine karşın, III. derece malnütrisyonlu grupta ejeksiyon fraksiyonu kontrol grubuna göre azalmış olarak saptandı (0.63±0.02 vs 0.69±0.01, p<0.05). Mitral E velosite, A velosite, E/A oranı, E integral / A integral oranı, izovolumik relaksasyon zamanı, erken diyastolik akım azalma süresi gibi diyastolik fonksiyon parametreleri arasında fark bulunmadı. Ancak erken diyastolik akım artma süresi malnütrisyonlu hastalarda azalmış olarak saptandı (47.2±1.4 vs 54.4±1 .4 msn, p<0.05). Sonuç olarak protein enerji malnütrisyonlu hastalarda, sol ventrikül kütlesi ve kalp debisinin vücut yüzeyindeki azalmaya paralel olarak azaldığını, kalbin sistolik ve diyastolik fonksiyonlarının ise atrofiye rağmen korunduğunu, ancak lll. derece malnütrisyonlu olgularda sistolik fonksiyonların bozulduğunu söyleyebiliriz.