Aterosklerotik Kardiyovasküler Hastalığı Olan Hastalarda Lipoprotein (a) Düzeylerinin Değerlendirilmesi: Türkiye’den Tek Merkez Deneyimi

AMAÇ
Bu çalışma, aterosklerotik kardiyovasküler hastalığı (ASKVH) olan bireylerde rezidüel riske potansiyel bir katkıda bulunan yüksek lipoprotein (a) [Lp(a)] seviyelerinin rolünü araştırmayı amaçlamaktadır. Lp(a) seviyelerinin yaklaşık %90’ının genetik olarak belirlendiğini ve coğrafi bölgeler arasında farklılık gösterebileceğini kabul ederek, şu anda verilerin yetersiz olduğu Türk toplumu içerisinden bir grubun, Lp(a) seviyelerini değerlendirmeye odaklandık.


YÖNTEM
Tek merkezde, ASKVH tanısı almış ve Lp(a) ölçümü yapılmış hastaların verileri retrospektif olarak toplanmıştır.


BULGULAR
Toplam ardışık 1193 hastanın Lp(a) ölçümleri analiz edilmiştir. Ortalama Lp(a) düzeyi 28,2 mg/dL idi (medyan 16 mg/dL; 25.-75. persantil 7 mg/dL ve 39 mg/dL). En yüksek Lp(a) düzeyi 326 mg/dL idi. Tüm vakaların %18,7’sinde Lp(a) düzeyi ≥ 50 mg/dL, %10,8’inde Lp(a) düzeyi ≥70 mg/dL ve %5,8’inde Lp(a) düzeyi ≥ 90 mg/dL idi. Ortalama düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterol (LDL-K) ve toplam kolesterol (TK) düzeyleri sırasıyla 132 ± 47 mg/dL ve 212 ± 54 mg/dL idi. Kadınlarda Lp(a) düzeyi daha yüksek saptandı. Ayrıca, Lp(a) düzeyleri ≥ 90 mg/dL olan kadınların oranı erkeklerden daha yüksekti (%11,4’e karşı %1,4; P < 0,01). Lp(a) seviyeleri ile TK (r = 0,075, P = 0,01) ve LDL-K (r = 0,106, P < 0,01) arasında ılımlı ancak anlamlı bir korelasyon vardı.


SONUÇ
Bu çalışma, ASCVD hastaları arasında Lp(a) konsantrasyonlarının kadınlarda ve statin kullananlarda daha yüksek olduğunu ve Lp(a) seviyesi ile TC ve LDL-C arasında zayıf ancak anlamlı bir korelasyon olduğunu ortaya koymuştur.