Epidemiyolojik çalışmalar yalnızca düşük dansiteli kolesterol (LDL-k) yüksekliğinin değil aynı zamanda yüksek trigliserid (TG) ve düşük yüksek dansiteli kolesterol (HDL-k) ile karakterize dislipidemik sendromların da koroner kalp hastalığı ( KKH) için güçlü bir risk faktörü olduğunu gösterm iştir. Kombine hiperlipidemi ve aterojenik /ipoprotein fenatipi KKH'da sıklıkla karşılaştığımı z d isiipidemi tip/eridir. Bu tip dislipidemilerde KKH veya km·diyak olay riskini azaltmak için LDL-k düşürücü tedaviye ek veya farklı olarak HDL-k'yi yükseltmek ve TG'yi düşürmek gerekir. Fibrat/arm uzun yıllardan beri TG yüksekliği ile birlikte olsun veya olmasın düşük HDL-k tedavisinde faydalı olduğu bilinmektedir. Helsinki Kalp Çalışmasından sonra bazı tip dislipidemilerin tedavisinde kullamlması giderek artan bir destek/e tavsiye edilmektedir. Fibratlar geniş spektrumlu lipid düşürücü ilaç/ardır. Plazma TG düzeyinde ve LDL-k'de önemli azalma sağlarken, HDL-k düzeyini artmrlar. Ayrıca LDL-k'nin kompozisyonunu değiştirir ·ler. Aterojenitesi yüksek küçük yoğun LDL partiküllerini daha az aterojenik biiyük LDL partikiillerine dönüştürürler. Fibratlann lıipolipidemik etkilerinde "peroxisome proliferator activated reseptor" (PPAR) olarak isimlendirilen nükleer hormon reseptörleri aracılık eder. Fibratların bağlanmastyla aktif duruma geçen bu reseptörler olaylar zincirini başlatarak lıipolipidemik etkiye yolaçarlar. HDL-k'yi yükseltip TG'yi düşürmekle KKH mortalite ve nıorbiditesinin önemli oranda azaltılabileceği ve tedaviele fibratların güvenle kullanılabileceği sonuçları yakında yayınlanan çok merkezli biiyük klinik çalışmalamz verileri ile de desteklenmiştir. Bu derlernede lipid düşürücü ilaç olarak fibratlamt etki mekanizmaları, fibratlarla yapılnuş klinik ça lışmalar ve kullamm alanlan gözden geçirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Fibratlar, hipertrigliseridemi, kombine dislipemi, metabolik sendromCopyright © 2024 Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi