Bu gözden geçiride obezitenin Türk halkında kardiyovasküler hastalıklara etkisi, koroner kalp hastalığına (KKH) odaklanarak, yetişkinlerimizi temsil eden prospektif TEKHARF çalışmasına dayandırılarak irdelenmektedir. Obezite ve abdominal obeziteye ilişkin genel bilgiler ve adiposit metabolizması özetlendikten sonra, halkımızdaki prevalansları açıklanmıştır (2.8 milyon erkek ile 7.7 milyon kadında abdominal obezite). Bel çevresi kan basıncı ve C-reaktif protein başta olmak üzere, dislipidemi, açlık glukozu ve fiziksel aktiviteyle anlamlı korelasyon göstermektedir. Yetişkinlerimizde bilgisayarlı tomografi aracılığıyla belirlenen viseral adipozitenin en iyi iki yansıtıcısı bel çevresi ile beden kitle indeksi (BKİ) iken, bel/kalça oranının işlevi daha az uygundu. Erkeklerde, viseral yağ dokusu alanıyla daha yakın bir ilişki içinde bulunan bel çevresi, seçilecek gösterge idi; kadınlarda BKİ ona yaklaştı. Bel çevresi için en uygun sınır değerleri erkeklerde 96 cm, kadınlarda >88 cm olup, erkeklerde şimdiye kadar tavsiye edilenden daha dar bir bel çevresi eylem düzeyine işaret etmekteydi. Dört-yıllık prospektif analiz, erkeklerde KKH için yaş-ayarlı nisbi risk belin 96 cm olması durumunda, bu değerden daha dar olmasına göre 1.65-kat daha fazla idi. Bel çevresi gelecekteki KKH olaylarını, diğer risk faktörlerinden bağımsız olarak öngördürdü: ?hazard? oranı olarak 1 standart sapma (12 cm) artış, riskte %34'lük bir artışa karşılık geldi. Abdominal obezite sıklığı erkeklerimizde Batılı toplumlardakine benzerken, peri- ve postmenopozal Türk kadınında bu, ne yazık ki, standarttır. Abdominal obezite gerçi halkımızda dislipidemiyi belirliyorsa da, özellikle kadınlarımızda Batılı'dan daha fazla etkilenen (sistolik) kan basıncı, koroner riskin başlıca belirleyicisi konumunda görünmektedir. Halkımızda her yıl gelişen yeni KKH olgularının neredeyse 25,000?i abdominal obeziteye bağlanabilir. Bel çevresinde ortalama 1 cm artışın, yetişkinlerimizdeki KKH sayısında 6 ila 7,000 artışa yol açtığı tahmin edilebilir. Popülasyona atfedilebilecek risk bakımından abdominal obezitenin, yetişkinlerimizdeki risk faktörleri arasında, hipertansiyon ve sigara içiminden sonra, HDL-kolesterol düşüklüğü ile birlikte 3'üncü sırada bulunduğu, LDL-kolesterol ve diyabete öncelik ettiği öne sürülebilir.
Anahtar Kelimeler: Abdominal obezite, bel çevresi, kardiyovasküler risk, obezite, viseral adipoziteCopyright © 2024 Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi