AMAÇ Endotel disfonksiyonu ve enflamasyonun yavaş koroner akım (YKA) üzerine etkileri araştırıldı.
ÇALIŞMA PLANI Çalışmaya anjiyografide üç koroner arterinde de YKA dışında patoloji bulunmayan 26 hasta (grup 1, 13 kadın, 13 erkek; ort. yaş 58.8) ve koroner akımı normal olan 25 hasta (grup 2, 14 kadın, 11 erkek; ort. yaş 62.7) alındı. Koroner akım, sol ön inen (LAD), sirkumfleks (Cx) ve sağ koroner (RCA) arterler için TIMI (Thrombolysis In Myocardial Infarction) kare sayısı yöntemine göre hesaplandı. Endotel fonksiyonları, her iki grupta plazma asimetrik dimetilarginin (ADMA) düzeyleri, brakiyal arter endotel bağımlı akıma dayalı dilatasyon (FMD) ve nitrogliserin ile oluşturulan endotel bağımsız dilatasyon (NMD) ile değerlendirildi. Enflamasyonu değerlendirmek için yüksek duyarlıklı C-reaktif protein (hs-CRP) düzeyleri ölçüldü.
BULGULAR Her koroner arter için TIMI kare sayısı grup 1’de grup 2’den anlamlı derecede yüksek bulundu (p<0.001). Grup 1’de ortalama FMD değeri anlamlı derecede düşük (%6.6±1.6 ve %11.2±1.6, p<0.001), ADMA düzeyi ise anlamlı derecede yüksek (0.8±0.2 µmol/l ve 0.5±0.1 µmol/l, p=0.002) bulunurken, NMD ve hs-CRP düzeyi açısından iki grup arasında anlamlı fark saptanmadı (p>0.05). Plazma ADMA düzeyi ile koroner TIMI kare sayıları arasında anlamlı pozitif ilişki (RCA: r=0.50, p=0.001; cLAD: r=0.46, p=0.004; Cx: r=0.32, p=0.04), FMD değerleri ile TIMI kare sayıları arasında anlamlı negatif ilişki saptandı (cLAD: r=-0.68, p=0.0003; Cx: r=-0.54, p=0.0004; RCA: r=-0.46, p=0.004); hs-CRP düzeyi ise TIMI kare sayıları ile anlamlı ilişki göstermedi. Çokdeğişkenli analizde, sadece ADMA (p=0.009) ve FMD (p=0.02) parametreleri YKA varlığını göstermede anlamlı bulundu.
SONUÇ Bulgularımız, enflamasyondan ziyade, artmış ADMA düzeyleri ve bozulmuş FMD değerleri ile belirlenen endotel disfonksiyonunun YKA etyopatogenezinde rol oynadığını göstermektedir.
Copyright © 2025 Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi