Metabolik sendromun geç dönemdeki safen greft hastalığı ile ilişkisi

Amaç: Safen ven greftleri koroner baypas ameliyatında uzun süredir kullanılmaktadır. Çalışmamızda metabolik sendromun (MS) geç dönem safen greft hastalığı ile ilişkisi araştırıldı.
Çalışma planı: Daha önce en az bir damarına safen greft yerleştirilmiş bulunan ve koroner baypas uygulamasından sonra 10 yıl ve daha fazla süre geçmiş bulunan 193 hasta (16 kadın, 177 erkek; ort. yaş 62±8; dağılım 39-86) çalışmaya alındı. Tüm hastalarda angina pektoris yakınması nedeniyle veya ameliyat öncesi değerlendirme için koroner anjiyografi yapıldı. Hastalar safen ven grefti açık olanlar (grup 1, n=72) ve tıkalı veya lezyonlu olanlar (grup 2, n=121) olmak üzere iki gruba ayrıldı. İki grup, kullanılan ilaçlar, antropometrik ölçümler, açlık kan biyokimyası ve hipertansiyon, diyabetes mellitus, sigara kullanımı ve metabolik sendrom bulunup bulunmaması açısından karşılaştırıldı.
Bulgular: Metabolik sendrom sıklığı grup 1’de grup 2’ye oranla daha düşük bulundu (sırasıyla %22 ve %45.6, p=0.003). Metabolik sendrom ölçütlerinin her birinin toplamı MS skoru olarak değerlendirildiğinde, grup 2’nin skoru daha yüksek idi (grup 2, 2.3±1; grup 1, 1.8±1.2, p=0.003). Çok değişkenli lojistik regresyon analizinde, baypas süresi (beta=0.812, p=0.017) ve MS skoru (beta=0.590, p=0.005) geç dönemdeki safen greft açıklığını bağımsız olarak öngören parametreler olarak bulundu.
Sonuç: Metabolik sendrom skoru, geç dönem safen greft hastalığı ile ilişkilidir. Erken dönemde bu durumla mücadele, baypaslı hastaların prognozunu olumlu etkileyebilir.

Anahtar Kelimeler: Koroner arter baypas; greft tıkanıklığı, vasküler/etyoloji; metabolik sendrom X/komplikasyon; safen ven/ transplantasyon; vasküler açıklık.