Serum gama-glutamiltransferaz aktivitesi: Koroner arter baypas greft hastalığı için yeni bir belirteç

AMAÇ
Serum gama-glutamiltransferaz (GGT) aktivitesinin ateroskleroz ve kardiyovasküler olayların gelişimi ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. Çalışmamızda koroner arter baypas greft (KABG) ameliyatı geçiren hastalarda GGT ve ciddi greft hastalığı arasındaki ilişki değerlendirildi.

ÇALIŞMA PLANI
Çalışmaya, KABG cerrahisi geçirmiş ve ortalama 39 ay (dağılım 18-84 ay) sonra kontrol koroner anjiyografi uygulanan 113 hasta (ort. yaş 62±9; dağılım 21-81) alındı. Kontrol koroner anjiyografide %70’in altında darlık greftin açık olması, %70’in üzerinde darlık ise ciddi greft hastalığı olarak değerlendirildi. Tüm hastalarda KABG öncesinde serum GGT düzeyleri ölçülmüştü ve hiçbirinde ciddi sistemik ya da hepatobiliyer hastalık yoktu. Serum GGT düzeyi ve ciddi greft hastalığı arasındaki ilişki araştırıldı. Greftler, ciddi hastalık gelişimi açısından ayrı olarak da değerlendirildi.


BULGULAR
Koroner anjiyografide 65 hastada (%57.5) en az bir greftte ciddi hastalık saptandı. Serum GGT düzeyi ciddi greft hastalığı olan grupta anlamlı derecede daha yüksekti (p=0.001). ROC analizinde ciddi greft hastalığı gelişimi açısından serum GGT düzeyi için sınır değer 29.5 U/l ve eğri altında kalan alan 0.69 olarak hesaplandı ve duyarlık %48, özgüllük %82 bulundu. İnternal mamaryan arter greftlerinde GGT düzeyi farklılık göstermezken (p>0.05), radiyal arter greftlerinde ve safen ven greftlerinde (SVG) GGT düzeyi ciddi greft hastalığı olanlarda anlamlı derecede daha yüksekti (sırasıyla, p=0.003 ve p<0.001). Çokdeğişkenli analizde, ailede erken yaşta koroner arter hastalığı öyküsü (OO 2.46, %95 GA 1.08-5.61, p=0.03) ve serum GGT düzeyi (OO 1.03, %95 GA 1.00-1.07, p=0.05) ciddi greft hastalığı gelişiminin bağımsız belirleyicileri olarak bulundu. Greft türlerine göre yapılan analizde ise, GGT yalnız SVG hastalığı için bağımsız bir belirleyiciydi (OO 1.02, %95 GA 1.00-1.04, p=0.03).

SONUÇ
Serum GGT düzeyi, KABG ameliyatı geçiren hastalarda ciddi SVG hastalığı gelişimi için bağımsız bir belirleyici olabilir.