Erişkinlerimizde Kan Basıncı: 8-yıllık Seyri, Tedavi Oranı, Koroner Kalp Hastalığı ile ve Bazı Etkenlerle İlişkileri

TEKHARF Çalışması orijinal kohortunun büyük bir bölümü 8 yıl sonra yeniden izlendi. 1838 kişide (ortalama yaş 48.6 ±14) usulünce ölçülen kan basıncındaki değişimler cinsiyet ve yaş grupları katmanlamasiyle değerlendirildi. Sekiz yıl yaşlanmayla ortalama sistolik ve diyastolik basınçların erkekte +4.5/+2.2 mmHg, kadında +7.2/+3.4 mmHg yükselmiş olacağı öngörüldü. Anılan yaş ayarlaması uygulanınca, ortalama sistolik ve diyastolik basıncın Türkiye genelinde erkekte 3.2/1.9 mmHg arttığı, kadında sistolik basınç anlamlı fark göstermezken, diyastolik değerin 1.5 mmHg yükseldiği kaydedildi. Eski ve yeni kohortu içeren 2575 katılımcıda antihipertansif ilaç kullanan ya da ?140 ve/veya ?90 mmHg üzerindeki hipertansiyon prevalansı erkeklerde %36.3, erişkin kadınlarda %43.1 bulundu. Buna göre halen 5 milyon Türk erkeği ile 6 milyon kadınında hafif ya da daha şiddetli hipertansiyon bulunduğu tahmin edildi. Halkımızda kan basıncı (KB) yüksek olan fertlerin %37'sinin tansiyon ilacı kullandığı ve bunların üçte birinin tansiyonunu ya normal sınırlarda ya da hafif hipertansiyon düzeyinde tutabildiği öne sürülebilir. Sistolik ve diyastolik basınç, çeşitli risk parametreleri arasında, en güçlü bağıntıyı her iki cinsiyette de bel çevresi ile göstermekteydi. Yine her iki cinsiyette sistolik ve diyastolik değer beden kitle indeksiyle de güçlü korelasyon sergilemekteydi. Koroner kalp hastalığı ile sistolik KB arasında her iki cinsiyette de ileri derecede anlamlı (p<0.001) bağıntı, erkekte ayrıca bununla diyastolik KB arasında anlamlı (p<0.04) bağıntı tekdeğişkenli istatistik analizde gözlemlendi. Mültivariye analizde her iki kan basıncı verileri koroner kalp hastalığının bir bağımsız etkeni olarak anlamlı çıkmadı.