Metabolik sendromu olan hastalarda artmış serum gama-glutamiltransferaz düzeyi

Amaç: Giderek artan veriler serum gama-glutamiltransferaz (GGT) düzeyinin aterosklerotikkardiyovasküler hastalık için gerçek bir belirteç olduğunu ve prognostik değer taşıdığını göstermektedir. Bu çalışmada metabolik sendromu (MetS) olan hastalarda GGT düzeyinin incelenmesi amaçlandı.
Çalışma planı: Kardiyoloji polikliniğine başvuran 232 hasta (117 MetS, 115 kontrol; ort. yaş 60.4) çalışmaya alındı. Metabolik sendrom tanısı ATP III ölçütlerine göre kondu. Hasta ve kontrol grubunun GGT dahil karaciğer fonksiyon testleri sonuçları ve C-reaktif protein (CRP) düzeyleri karşılaştırıldı.
Bulgular: İki grup yaş, cinsiyet, sigara içme ve ailede koroner arter hastalığı öyküsü açısından benzerdi (p>0.05). Hipertansiyon ve hiperlipidemi sıklığı MetS grubunda daha yüksek idi. Kontrol grubuyla karşılaştırıldığında, MetS olan hastalarda serum GGT [medyan 21, çeyreklerarası aralık (16-33) ve 19 (14-26) U/l; p=0.008] ve C-reaktif protein [6.2 (3.6-9.4) ve 5.0 (3.1-7.0) U/l; p=0.044] düzeyleri anlamlı derecede yüksek saptandı. Yüksek GGT aktivitesi (>40 U/l) MetS grubunda %14.5 oranında, kontrol grubunda %4.4 oranında görüldü (p=0.012). Serum GGT düzeyi şu parametrelerle anlamlı ilişki gösterdi: MetS (r=0.24, p=0.001), CRP (r=0.20, p=0.003), trigliserit (r=0.18, p=0.006), HDL-kolesterol (r=-0.19, p=0.004), aspartataminotransferaz (r=0.15, p=0.02), alaninaminotransferaz (r=0.32, p=0.001) ve alkalin fosfataz (r=0.16, p=0.01). Çokdeğişkenli regresyon analizinde bu anlamlılık sadece MetS (β=-0.25, p=0.03), HDL-kolesterol (β=-0.18, p=0.03) ve alkalin fosfataz (β=0.17, p=0.01) için vardı.
Sonuç: Bulgularımız MetS olan hastalarda serum GGT ve CRP düzeylerinin yüksek olduğunu göstermektedir. Artmış GGT düzeyi MetS’li olgularda artmış oksidatif stresin ve erken aterosklerozun bir belirteci olabilir.

Anahtar Kelimeler: Biyolojik belirteç/kan, gama-glutamiltransferaz/kan, enflamasyon, metabolik sendrom X; oksidatif stres