Turk Kardiyol Dern Ars. 2014; 42(2): 147-153 | DOI: 10.5543/tkda.2014.13463

Tavşan karotis arterlerinde yapılan anastomozlarda bosentanın intima hiperplazisi üzerine olan etkisi

Artan Jahollari¹, Anar Emrahov², Murat Tavlaşoğlu³, Mustafa Kürklüoğlu², Mehmet Ali Şahin², Adem Güler², Ertuğrul Özal¹, Mehmet Arslan^2
1Medical Park Hastanesi, Kalp Damar Cerrahisi Kliniği, Samsun
²Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Kalp Damar Cerrahisi Anabilim Dalı, Ankara
³Diyarbakır Asker Hastanesi, Kalp Damar Cerrahisi Kliniği, Diyarbakır

AMAÇ
Tavşan karotis arterlerinde yapılan anastomozlarda bosentanın intima hiperplazisi üzerine olan etkisi araştırıldı.

ÇALIŞMA PLANI
Çalışmamızda 18 adet Yeni Zelanda tipi erkek tavşan ilaç alan (Grup B) ve almayan (Grup A) olmak üzere iki gruba randomize edildi. Tüm deneklerin sağ karotis arteri kesildikten sonra 10/0 polipropilen dikiş ipliği ile uç uca anastomoz yapıldı. Sol karotis artere bu uygulama yapılmadı. Grup B deneklere ameliyattan üç gün önceden başlayarak ve 21 gün süre ile 30 mg/kg/gün oral bosentan verildi. Grup A deneklere ise herhangi bir ilaç verilmedi. Ameliyat sonrası 28. gününde anastomoz bölgesi ve karşı kontrol tarafı çıkartılıp parçalar hazırlanarak histomorfometrik olarak incelendi.

BULGULAR
Anastomoz yapılan arterlerde anastomoz yapılmayan sol tarafa kıyasla anlamlı derecede intima hiperplazisi geliştiği saptandı. Bosentanın ilaç almayan gruba kıyasla intima alanını (Grup A: 48.3 μm2 [37.1 μm2 - 65.7 μm2], Grup B: 31.4 μm2 [12.2 μm2-63.2 μm2], [p=0.04]) ve intima/medya alan oranını (Grup A: 0.49 [0.13-0.74], Grup B: 0.22 [0.09-0.37], [p=0.024]) anlamlı şekilde azalttığı saptandı.

SONUÇ
Bosentanın tavşan karotis arter modelinde gelişen intima hiperplazisini azalttığı görülmüştür. Damar girişimlerinde bosentanın klinik kullanımının yararını desteklemek amacıyla ileri çalışmalara ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler: Bosentan, endotelin-1, endotelin reseptör antagonisti; hayvanlar; hiperplazi; immünohistokimya; karotis arterler/büyüme ve gelişme; reseptör, endotelin; tavşanlar, Yeni Zelanda.

---

ATIF KOPYALA