Turk Kardiyol Dern Ars. 2023; 51(1): 22-31 | DOI: 10.5543/tkda.2022.75572

Ateroskleroz Şüphesi Olan Hastalarda Koroner Bilgisayarlı Tomografi Anjiyografik Özelliklerinin Cinsiyete Bağlı Olarak Karşılaştırılması: Tek Merkez Deneyimi

Aslan Erdoğan¹, Eyup Özkan¹, Mehmet Rasih Sonsöz¹, Ömer Genç¹, Ersin Ibişoğlu¹, Yelda Özateş¹, Duygu Inan¹, Muhammed Mert Göksu¹, Yiğit Can Kartal², Ali Fuat Tekin², Berk Erdinç¹, Gazi Çapar¹, Ahmet Güler¹, Alev Kılıçgedik¹, Ali Karagöz^3
1Kardiyoloji Kliniği, Çam ve Sakura Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul, Türkiye
²Çam ve Sakura Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Kliniği, İstanbul, Türkiye
³Kardiyoloji Kliniği,Kartal Koşuyolu Eğitim ve Araştırma Hastanesi,İstanbul, Türkiye

AMAÇ
Bu çalışmada göğüs ağrısı ile başvuran hastalarda koroner arter hastalığı (KAH) risk faktörleri, ateroskleroz varlığı ve şiddeti ve plak tipi dağılımında cinsiyete dayalı farklılıkları incelemeyi amaçladık.


YÖNTEMLER
Ağustos 2020-Ekim 2021 tarihleri arasında kardiyoloji polikliniğimize göğüs ağrısı ile başvuran ve bilgisayarlı koroner tomografik anjiyografi (BTA) yapılan toplam 1496 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastaların BTA'larından elde edilen plak özellikleri, Agatston skoru ve Koroner Arter Hastalığı Raporlama ve Veri Sistemi (CAD-RADS) skoru cinsiyete göre karşılaştırıldı.


BULGULAR
Değerlendirilen 1496 hastanın yüzde 47,9'u kadındı. Kadınların %35.4'ünde ve erkeklerin ise %52,9'unda ateroskleroz saptandı (P <0,001). Diabetes mellitus [155 (%21,8) ve 123 (%15,7); P <0,001] ve hipertansiyon [271 (%38,1) ve 249 (%32); P <0.001] oranları kadınlarda erkeklerden daha yüksekti. Plak yükü ve yüksek riskli plak oranı erkek cinsiyette daha yüksek bulundu (P <0,001). Orta-yüksek derecedeki koroner darlık (CAD-RADS ≥3) oranı, erkeklerde %21.6, kadınlarda %12.2 olarak izlendi (P <0,001). Agatston skoru tüm yaş gruplarında erkeklerde kadınlara göre daha yüksek bulundu (P <0,001). KAH şiddeti kadınlarda yaşla birlikte keskin bir şekilde arttı (P etkileşimi = 0,003).


SONUÇ
Kadın hastalarda geleneksel risk faktörü oranları daha yüksek olmasına rağmen, erkek cinsiyet, artmış koroner plak yükü, yüksek riskli plak, CAD-RADS ve Agatston skorları ile ilişkilendirildi. Bu nedenle cinsiyete bağlı farklılıkları dikkate alan hasta temelli yaklaşımlar etkin tedavi ve takip sağlayabilir.

Anahtar Kelimeler: Aterosklerozis, cinsiyete özgü koroner arter hastalığı, koroner arter hastalığı ciddiyeti, koroner BT anjiyografi, koroner plak karakterizasyonu

---

ATIF KOPYALA